
อาเซียนในวันที่โลกเปลี่ยน และโอกาสจากความไม่แน่นอน
ในโลกที่เต็มไปด้วยความขัดแย้ง ความผันผวนทางการเมือง และการแข่งขันด้านเทคโนโลยีอย่างรวดเร็ว ในเวทีเสวนา ASEAN+++ ในงาน ASEAN FORUM 2025 ที่จัดขึ้นระหว่างวันที่ 12-13 มิถุนายน 2568 โดยสมาคมการจัดการธุรกิจแห่งประเทศไทย (TMA) Mr. Chris Humphrey ผู้อำนวยการบริหาร สภาธุรกิจสหภาพยุโรป-อาเซียน ได้ชี้ให้เห็นว่าท่ามกลางความไม่แน่นอนนั้น อาเซียนกลับยิ่งโดดเด่นในฐานะภูมิภาคแห่ง “โอกาสใหม่ของโลก”
โลกที่แตกแยก กับอาเซียนที่กำลังรวมพลัง
ความขัดแย้งระหว่างประเทศมหาอำนาจ ภาวะสงคราม ภาษีนำเข้าสูง และนโยบายเศรษฐกิจแบบชาตินิยม ล้วนส่งผลกระทบต่อห่วงโซ่อุปทานโลก ท่ามกลางปัญหาเหล่านี้ อาเซียนถูกมองว่าเป็น “แหล่งพึ่งพิงใหม่” ของเศรษฐกิจโลก โดยเฉพาะสำหรับสหภาพยุโรป ซึ่งเริ่มหันกลับมามองภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้อย่างจริงจัง ทั้งในด้านการค้า การลงทุน และความร่วมมือในระดับยุทธศาสตร์
จากการค้าเสรี สู่การเติบโตที่ยั่งยืน
ยุโรปต้องการขยายเขตการค้าเสรีกับหลายประเทศในอาเซียน อาทิ ไทย มาเลเซีย และอินโดนีเซีย เพื่อกระจายความเสี่ยงทางเศรษฐกิจ ขณะเดียวกัน อาเซียนเองก็ต้องเร่งผนึกกำลังทางเศรษฐกิจในภูมิภาคให้แน่นแฟ้นยิ่งขึ้น เพื่อเพิ่มความยืดหยุ่นต่อแรงกระแทกจากภายนอก
ในช่วง 10 ปีที่ผ่านมา การค้าโดยรวมของอาเซียนกลับลดลง แม้ GDP จะเติบโตเฉลี่ยถึง 4.5% ต่อปี ซึ่งสะท้อนว่า อุปสรรคที่ไม่ใช่ภาษี (non-tariff barriers) ยังคงเป็นปัญหาใหญ่ เช่น กฎระเบียบที่ซ้ำซ้อน การขาดมาตรฐานร่วม และโครงสร้างพื้นฐานดิจิทัลที่ยังไม่ทั่วถึง
โอกาสใหม่จากเทคโนโลยีและความยั่งยืน
สิ่งที่อาเซียนต้องทำไม่ใช่แค่ส่งเสริมการค้า แต่ต้องลงทุนใน พลังงานหมุนเวียน เทคโนโลยีสีเขียว เศรษฐกิจดิจิทัล และนวัตกรรมเพื่อความยั่งยืน โดยเฉพาะในยุคที่ตลาดทั่วโลกให้ความสำคัญกับ ESG (สิ่งแวดล้อม สังคม และธรรมาภิบาล) ภาคเอกชนต้องร่วมมือกับรัฐบาลในการปรับโครงสร้างเศรษฐกิจ การพัฒนาโครงสร้างพื้นฐาน และการสร้างแรงงานที่มีทักษะรองรับอนาคต
อาเซียนไม่จำเป็นต้องเลือกข้าง
Chris Humphrey ย้ำว่า อาเซียนไม่ควรต้องเลือกระหว่างจีนกับสหรัฐฯ แต่ควรรักษาสมดุล และขยายความร่วมมือกับทุกภูมิภาค ทั้งยุโรป ญี่ปุ่น อินเดีย ออสเตรเลีย รวมถึงประเทศในกลุ่ม BRICS เพื่อสร้างภูมิคุ้มกันทางเศรษฐกิจในระยะยาว
การพัฒนาอย่างเป็นระบบและการผสานพลังในภูมิภาค จะช่วยให้อาเซียนก้าวขึ้นเป็นกำลังสำคัญของเศรษฐกิจโลกในศตวรรษที่ 21 และสร้างอนาคตที่มั่นคง ยั่งยืน และไม่ทิ้งใครไว้ข้างหลัง
"ท่ามกลางโลกที่ผันผวน อาเซียนกำลังกลายเป็นจุดศูนย์กลางของความหวังใหม่"– Chris Humphrey